پژوهشها و یادداشتهای احمد خامهیار در حوزه مکانهای مقدس و زیارتگاه‌های اسلامی
چکیده: در برخی منابع تاریخی و روایی شیعه، معجزه‌های متعددی به امام علی (ع) نسبت داده شده است. اعتقاد به وقوع این معجزات در مکان‌هایی خاص، موجب شده تا بعدها در این مکان ها زیارتگاه‌هایی ایجاد شود که در این نوشتار، از آنها با عنوان معجزه‌گاه‌های امام علی (ع) یاد شده است. در کشور عراق، شماری از این دست زیارتگاه‌ها...
در سده هفتم هجری، ریاست و حکمرانی ری و توابع آن از جمله ورامین را چند تن از رجال یک خاندان سادات علوی حسینی به توارث از یکدیگر برعهده داشته‌اند که در برخی منابع، از آنها به عنوان ملوک ری یاد شده است. آگاهی‌های موجود درباره این خاندان در منابع تاریخی، بسیار اندک و پراکنده است و در واقع می‌توان...
این نوشتار، به معرفی اقدامات هنری و عمرانی بُهره‌های داوودی هند در عتبات عالیات عراق و زیارتگاه‌های شیعه در شام و مصر، همچون بازسازی اماکن مقدس و نصب ضریح‌های طلا و نقره می‌پردازد و به اجمال، گونه‌شناسی مکان‌ها و زیارتگاه‌های مورد توجه بهره‌ها و نوع آثار تولید شده و ویژگی‌های کلی آنها را از منظر هنر و معماری بررسی و...
این نوشتار، به معرفی اقدامات هنری و عمرانی بُهره‌های داوودی هند در عتبات عالیات عراق و زیارتگاه‌های شیعه در شام و مصر، همچون بازسازی اماکن مقدس و نصب ضریح‌های طلا و نقره می‌پردازد و به اجمال، گونه‌شناسی مکان‌ها و زیارتگاه‌های مورد توجه بهره‌ها و نوع آثار تولید شده و ویژگی‌های کلی آنها را از منظر هنر و معماری بررسی و...
در این نوشتار، با استناد به گزارش‌های پراکنده موجود در منابع تاریخی و با بهره‌جویی از منابع جغرافیایی، مسیر تقریبی امام علی (ع) به صفّین و مسیر بازگشت آن حضرت به کوفه و نیز موقعیت جغرافیایی محل وقوع این جنگ، و نیز نقاط و زیارتگاه‌های منسوب به امام علی (ع) در طول این مسیر بازشناسی شده است.
گواهی‌نامه‌های حج اسنادی بوده‌اند که در گذشته با هدف تصدیق و گواهی حج‌گزاری و ادای مناسک مختلف آن، برای حج‌گزاران صادر می‌شده‌اند و معمولاً به شکل طومارهایی حاوی نقاشی‌هایی از مساجد و اماکن مقدس حرمین شریفین بوده‌اند. نمونه موجود در موزه بریتانیا، از مشهورترین و جالب‌ترین این طومارها به شمار می‌آید.
از دوره عثمانی متأخر، دعانامه‌های خطی مصوّری باقی مانده که در آنها، نمونه‌هایی از آثار منسوب به پیامبر (ص)، تصویرپردازی شده است. در این نوشتار، ضمن معرفی مختصر برخی نسخه‌های خطی این دعانامه‌ها در کتابخانه‌ها و مراکز نسخ خطی غربی، به توصیف نگاره‌ها و تصاویر آثار پیامبر (ص) در آنها پرداخته شده و تصاویری از آنها درج شده است.
نوشتار پیش روی خواننده، شامل فهرست کتاب‌ها و مقالاتی است که در موضوع کتیبه‌ها و سنگ قبرهای اسلامی، از آغاز تحقیقات نوین در ایران در اوایل قرن شمسی حاضر و تا پایان سال ۱۳۹۰ شمسی به زبان فارسی منتشر شده است.
زیارتگاه های مبتنی بر خواب و رؤیا از دیرباز تاکنون در مناطق مختلف جهان اسلام وجود داشته و در منابع تاریخی به تعداد قابل توجهی از این گونه زیارتگاه‌ها در دو سرزمین مصر و شام اشاره شده است. در این نوشتار با استناد به منابع تاریخی، فهرستی از این زیارتگاه‌ها در حوزه جغرافیایی مورد نظر تهیه شده است.
در این نوشتار، به بیان و توصیف اماکن مقدس و زیارتگاه‌های مکه مکرمه و مدینه منوره و برخی توابع آن، بر اساس کتاب الاشارات الی اماکن الزیارات تألیف علی بن ابی‌بکر هروی (درگذشته ۶۱۱ ق) پرداخته شده است. برای این منظور، اطلاعات وی در این زمینه به صورت موضوعی دسته‌بندی و در چند محور ارائه داده شده است.
آخرین دیدگاه‌ها